1882 / 72 p. 12 (Deutscher Reichsanzeiger, Fri, 24 Mar 1882 18:00:01 GMT) scan diff

‘paunaßagun uo zzunás1PUD uayv aazun ßuna(ylaogg 129 agoaui9 219 avi 0] ‘agana u290(j43 29v12S 8119199 Juv@ ag VunB1quaaFs (Pvu 31vU0U( aß1uogz unu a «(01313 Sunyptlilaß uoßidnuig1oGtan 12110 uaa(jvj12aJUV@ s6Vg an] 9val 2 QUNN S uard un? gun 411412 JUUvJ4aUV 91v 9109 «gaQ ‘qa1J9 uazz1iazloqun ßun12ga0Y 2j2gjauabuv 219 112320112) Iu ‘vg ‘12ÿ1u3al o um ‘ol 202g 219 41 ßBuna(vla2g 1212 U0g Aval U2J(PV „12 n? ß1ßuvquv g]v aaqnuaßaß allvuiuv@ 12g 2pvD 210 u1aj0olu1 ‘‘vuaa14 aguu0z Juv@ 124 ßBunß1gu3ag an? 919 Bunajauupz; u34810113 CI8T 1aquiajdaD ‘Ca uv 13g u0g5 ‘alanzuoy un Bunaxa0408 129 Bung - 1a u} 210 al1ougßntiog oljv ‘uaßuiag n? ßunzP@ an? 12qnu2B28 allvuiganzuoyY 12g ßun32g10L aulP un ‘19216 quv@& 219 uv uaa(vl13agan] «10 gg aépjau ‘u1al ju12wa8 uaßun]zguv4s]P2YF anu uauugz (ppu1a1® ‘gaÍala@ 2g apa uag qun apvD 12g anJv}G 42g (pvu anu u12QU0| ‘uajaoaguvag ‘uauua] 1(p1u uaßun]QUvYSIPI a(pjal 219 ‘Ua](P21g2QUVJ uaQuallaajag Uag (pvu 111 (pul 18v] ‘Uu21al zun0maß 1214 uaßun] -QUVISTPR 2 P 193M ‘2ßvaN 210 qun ua(pa1gaazun n? ßuna(vlaaggs 919 ‘12116 §Iv allvmganzuoy 319 uaß28 uaßun1guv4sIP26 (nv ‘G ‘v ‘v F9 ‘S 129gv unu pu(p12tag 12311315 121314 §]V QuUa(aß -121126F ‘1921B12ga1M ‘F ‘v ‘v gFT ‘No 82g uoJunumnla 21 8019 13 1auol ‘gaaladg1lvp[ualloux@ 824 F9 ‘S §29 UUD 12g (pnv 8214 1h Ploaf augo qun Uo(pangaajun n? Buna(ylaog5 219 QUU| 72uBD1329 UI1(Pa1gaQUVR UaQuagaßYvui ug (pvu a(pjaai ‘Ju12ua0 uaßun]Quv(s1PIU a(pjol anu ‘zupo(plao pijguvzlaaazlgjol nv guaßlagn ‘(cgCf 21125 210107 E aan Juuvzaauv uoulhuumoyg aoßaaquan?G 129 uabun(zvIoF uag 129 21a ‘g9u1Q13]v qui] s ngalaßsjaquv@ ga SFT ‘1116 u *ua(vl «2g nf (p11zuagagun 111 aVvaN 21 ‘auugJ u2332al Ta1(pv112g ‘UI(PI19 „jun bunagyl1og5 219 ‘11 zauß10a8 apo ‘Dun]guvYsIP2 Iv JUv@ 12g 11 ßun139308 129 S E an Liaholbek E T

214 90 ‘2ß6vaß 21 vun? (pl 192412 Bun(a1ta lang uG Me S n. N ‘uuvz uaQ1a0l ua1ju(j13 JPaalnv uaquna@ ua4aguv gnv gaaz(P1a adi gg uoßunpazlloL upp Ju} 129 aqußYD)(G (pvu vaija 11U all uuan ‘uaJ( 112g n? 9unQuPpl «JUY auaz(paloßuv a1 zh1 -qun zogunavag u2ßng uauago(aa 3Q1aaPplaqg «511240 NG 120 U1 219 uaulo(plaa uaBun12J191D uaqua(gazlaoa (PVIG

P D 14v1 1aqnaaqun uoyvaib1Fg 129 yvHB u2g (pv guab11qn ‘uaßiz10lag n? jalloE aquagazloqg um ‘uau(plaa V1919U all vg LupJ (F augo F9 ‘§ §29 Vunba]snyz 21g an] 29121219 Ju12P]12 ol 4113429 ‘2Q1a ua(poagaazun alanzuog unt Bungjauuy (pang (pnv *F ‘v v 1 ‘191 F9 ‘§ 924 anv un bungen 214 va E anf? ß 30 £8 u1 bununuuzloÇ 21 pl gagalaVgbunagnlu1D 82g *Z U nos 218 (P) A abiola n? uaßunav1za0281412149n1 a(p1oaj4v? Bunlg]1n}; 12g 40a ?an1 914 -§24 qun NHgnvID 210 §1v ‘Ua11v(43 11v(plualjou2@ 12g aßv1guIVou -137 uo pu 13g uog ßvunj4nB 1ana! 1982) 129 u1 a31]v(luallou «M 2194 21a ‘Igaaog1o( (P1JJUaWvU ‘u2B2] n? 1011 ‘uaayal uagungaag ßunBajgnp1z ‘uaquaz]vq aznvzjaogg uv 8019 ‘uaquoaz|uaßaVjua 134 Ju a(pjou ‘aquvzl412(G uofo1B a1g wun ‘12gvg gun F11Ju12 BunBaJgnY;, 2112140 19106 214 anl JoaluagaiplzuY Nu (TC—FF 3]ND ‘AT 346 T 12S) „Uaßval1214D“ uaulal u ‘JaÇna329 ‘G ‘V ‘v F9 *8& gag BunllvY 319 u1aq wog ‘Plyag- up dry ‘uallv] n? 111 zugyanoun 1PRG ‘uaQ10a1 19140(12g Sunlo]in}], 12141 P vu 1960 10g 11v(p luallou -2@ 319 uaVvaS a(pjam ‘uaßun]guv(4s1(p2K ua(pl1a? uaq1a(pl1azun n? ju aaqnuaßa9 aazlvéplyalo@ uauaga(plaVsnv mag 121 go ‘vu1ßgnv uu 1294 uog s(pnqalaßsjagur® 829 129aßJalo@ 12g I1u 01192 aqauja1a 12 vg ‘9v] uaxa] fuß Aagaßgala@ Uag Jg 222g Aug ‘itaq120 uamuouaßuv (p1JJzuogaqun 129gv UuuvJ 8D ‘uaqaV n? 1193914 -(P1GF a40QU0laq ui(1 qun ua11zavut n? [avépl Ávluaßa@ uola1g ‘gaßal -30) 82g 1pUq15 1al 82 qun ‘]} 2921 219 zjviplualjau2D 2119 j29jnv a1 uaßaß uaßunjquv4g1pa U0oa 129gv & Îvlgy u 3Quagazlaq -1740] 21g ua9a8 uavun1quvgs1poa1g u0a anu [ vg; u1 vg ‘uagqui] n? uva uoajvlqy uaq1aqg uoal1iu? goupliazun 12g agauunu 12 gv ‘u1pluzz ua §2 juu1aaß uallag aßj0ß US ‘21111ck00v g(pnqialaLs]aa -uD& gag Bunllv§ 210 (pvju1a ‘avai JB1410lag B1j9a ‘2179 oßny, u1 pngjoala8g]2quv@& svg ug1 31a ‘uavlg]5 Uag19g9 UIJ ua(pla? Qai(plaojun 424 T ‘1q6 u1 Bunu1pu10g5 12u7d 2242 Uv ßun(vloc all) U2ÍID 8vg (ang aff1aQuolaqgu1 Yva ‘ua1vai uINP]32g (pyJzualanu all1uzzvqazFe 210 Yvg ‘quazépvag 1p ‘129204 120 vg ‘gnvIvg unu ua(azlzuo ‘19219 vju1z ‘G ‘v ‘v F9 ‘§ uauag nf? ph 2G ‘1a(j109 alu ‘ua4]28 uaicfula( uagjolo1g Bunlojin1o 129 (p vu oljy Ava ‘qua upoaqaazun 7P1u J1vPlY212D uazlozaßinv 134 uaa0zvUnb1Fg 210 u202ß8 uaßun]Quv(s1P21 (pIng 42qnuaßaV 12a4]v(Pl}]al «a@ uauagauplabanv uag Bunagvlaogs 210 ‘IUolnv P I11vPly2laM 219 9FT ‘1116 920 l1aleBunagvl1agg uab1agvllun! 12g sInvg 92g quaagyai 0M muanvg um 4a ‘uagaou Jjal1amfag alu (nv 11 qun u2(2 lag 1212 un] 4agvg uuvz 8D ‘vayol ua(pa4gaazun J P 1Uu 12gnuabaß 1210p *J2la@ uauagauploßgnu wag buna1(4ul12g 219 JIVPINI 1D aQuaÇazlagzaal

u

Klage des Fiskus gegen einen Beamten auf Rüdck- zahlung erhobenen Gehaltes. Zulässigkeit der evision ohne Rücksicht auf den Werthbetrag.

Civilprozeßordnung §. 509 Nr. 2. Gerichtsverfassungsgeseß 8. 70 Abs. 3.

Jn Sachen des Rechtsanwalts B. zu S., Beklagten und Revistonsklägers, 2 wider den Königlich preußishen Fiskus, vertreten durch die König- lihe Regierung zu S., Kläger und Revisionsbeklagten,

hat das Reichsgericht, Vierter Civilsenat, am 22. De- zem ber 1881

für Recht erkannt :

die gegen das Urtheil des Königlich preußishen Ober-Landes- gerihts zu S. vom 19. Mai 1881 eingelegte Revision wird zurückgewiesen ; die Kosten der Revisionsinstanz werden dem Revisionskläger auferlegt.

Thatbestand.

Die Vorerkenntnisse ergeben den Thatbestand. Der Beklagte beantragt, unter Aufhebung des Berufungsurtheils die Klage abzuweisen. Der Kläger beantragt, die Revision als unzulässig zurückzuweisen und dem Revisions- kläger die Kosten der Revisionsinstanz aufzuerlegen, und eventuell : die Revision als unbegründet zurückzuweisen und dem Revi- sionskläger die Kosten der Revisionsinstanz aufzuerlegen.

Gründe:

Der Kläger erachtet die Revision für unzulässig, weil der Be- \chwerdegegenstand nur 317 A beträgt und §. 509 Nr. 2 der Civil- prozeßordnung keine Anwendung finde. Leßteres folgert er daraus, daß sowohl §. 70 des Gerichisverfassungsgesetes als §. 39 des preu- Fischen Ausführungsgeseßes zum Deutschen Gerichtsverfassungsgeseßz vom 24. April 1878, nuc von Ansprüchen der Staatsbeamten gegen den Staat (den Landesfiskus) aus ihrem Dienstverhältnisse handele, unter Ansprüchen gegen den Staat aber nur Ansprüche verstanden werden fönnten, welche ein Staatsbeamter im Wege der Klage gegen den Staat geltend mache, im vorliegenden Falle aber der Fiskus klage und gezahltes Gehalt zurückfordere und Beklagter das Recht des pr, das gezahlte Gehalt E, bestreite. Diese Aus- egung der gedachten Paragraphen kann jedoch als richtig nicht aner- kannt werden.

Der Grund, weshalb die in Rede stehenden Ansprüche nit in gle cher Weise behandelt werden, wie gewöhnliche vermögensretlihe

nsprüche, und bezüglich ihrer obne Rücksiht auf den Werth des Beschwerdegegenstandes die Revision für zulässig erklärt wird, liegt in dem Interesse, welches der Staat hat, daß Streitigkeiten über vermögensrechtliche Ansprüche der Beamten gegen ihn ohne Rücksicht auf die Höhe des Anspruches der Entscheidung des höchsten Gerichts unterbreitet werden können. Dies Interesse ist aber das Gleiche, es mag der Beamte gegen den Staat fklagend auftreten oder der Staat gezahltes Gehalt von dem Beamten zurückfordern und der Beamte die Rückzahlung verweigern, weil ihm ein Recht auf das gezahlte Gehalt zustehe. In beiden Fällen ist darüber zu entscheiden, ob und in welhem Umfange dem Beamten ein Anspruch auf Gehalt zusteht.

Es mußte daher die Revision im vorliegenden Falle für zulässig erachtet werden.

,

Unterbrehung der Verjährung zu Gunsten eines

ausgeschiedenen Genossenschafters durch Rechts-

handlungen gegen die Liquidatoren der auf-

gelösten Genossenschaft, beziehungsweise deren Konkursmasse.

Genossenschaftsgeseß vom 4. Fuli 1868, §. 64.

Dn in Sachen der Stadtgemeinde L., Nichtigkeitsklägerin,

gegen L. H., Nichtigkeitsbeklagten, am 14. Januar 1882 folgendes Urtheil erlassen :

Das Urtheil des K, bayerishen Ober-Landesgerichts zu B. vom 18. März 1881 wird vernichtet, in der Sache selbst aber die Berusung gegen das Urtheil des K. bayerischen Handelsgerichts W. vom 27. Januar 1879 als unbegründet verworsen; dem Berufungskläger und Nichtigkeitsbeklagten werden sämmtliche in der Berufungsinstanz, sowie dur das Mae Nichtigkeitsverfahren erwachsenen Kosten zur Last gelegt.

J1azuivlz11gz 12jj10a u1 at uaßa8 uaßunzquvgsra R anu vg ‘u2paadl „ntgnv qun uazaazn?uaßabß1ua ‘1421l2 94101 (pou ‘1i2010/12 u014vU1nb1Z 124 Paul 199 §2 11200o| ‘ala19 11v@plyala@ 12g Sunlo ny; (pvu (pnv ua2aaQ fyuna8 ‘uaidifunaß Uaunoutaß v ug ‘1panut2q avai 129v gbaa -g2U1a7 (‘G v ‘v JGI Nl) g11al 1421281101] g1aJ]v@pl]2la@ §2u1 guaguoplsnze gaq 01x 11v(l1ala@ 219 Yvg ‘u2g12a1 JaU(P12#29 nv§ 13g anu 1Pvun? 11111214 yol ol ‘111 2026210 1v1N2l2@ 2U2 42129 -140] 210 uaßaß8 uaßunzquv(g1pa uoa J ‘1qz u1 unu uuIgFH ‘ol uazja8 axjalaBuaßaßjug svga ‘u21214124 1IJ]v@Pl]2l12D uaß110(jaß uagjal1ag nf Bunlgzinyz, 120 129 219 Hepp uazl0]2jnu 1aula va10zvUnb1g 219 va ‘Invva pyjgui& unt ‘ayvB ua? u} quoangvai ‘ua(pa1agaazun zJp1u aagnuaßab uaaz]v(plal2o@ Uaujafîu1a Uag Sun1vl1ogg a0 2p]0l sjv z1v1112l2@ 219 uabaß uaßunzguvg 81a Yug ‘nol uazj28 ÁvD 12g anvB uazjao un pyqupu ‘12412 ual10anaazun uoßylqun1@ uauagau(plaag a1} 11291 ‘zuua1zaß 113124 1011vQ }e1nb13 u1 qun zlozinv pu zlv@lyala@ 219 oui qun “‘(26T T6) 911 alab11o] 1lvplyalaMg 219 129v D a E E uno ‘J a u1 nqalaßs]aquv : oa ‘v8 u32129 2194 Qui] s(pngúal f i 10 E «gBun(ja1ag“" :quul 18n12B129 2j10gF 210 & ‘1916 #1 qun 41 I2QUVaL Bunt dugele E E bunu1au12F 2u1o ] ‘1916 Ut vg ‘Bun1aguo uaßyfuna 120 U g(pngalaßg]aquv& 924 8FT ‘6 Ul uosßunmuy “F 21g GaSalaBStlvMlu2l0u2@) g04 F9 ‘S 1928 0D ‘72q192ß(pru (GFT—9FT ‘1a]k) aoginplnala@ 210 uaßaß uug 13g Bun19vl1395 214 1aqn s(pngalaßs12QULG@ 332 uoßunuuyl2@ u24 wma10§ qun 11vQuß @pvu Qu ‘uaßu1S12gn 898T 1nS ‘f 0g JalaßgaquneF gvg u1 Qun 198T 30)(G ‘2e utoa Îala@ 2pli4noxd avg ut uotllnzs1g; 21agyu auo qun JaaQuyv1aagun (pljYaG-tnÞPD ug aßvj(plaaagaßala@ Wag gnv apa ‘(99—£9 ‘§S) 1211v@lual[0u2@ 21g 12828 uaßv1z5 42g ßun1x -(jvlaag a10 1agn gajalaßg11v(plual|ou2) 82g uaßunuu1zl|2@ 2 ck : ‘311 uaquvzlzua uagjallog Sunlv§ azjvgjobuvui 219 21a ‘1av1432 (p1aJ8n? (p 12g 8nv ‘9v} anz gu) “G D ‘D F9 S §24 Sunga lJUY 139 2JP1Pla@ 219 uvur uuIa1 ‘12[011a]12a1? (pou (pogal qua ‘av]z 71 ‘auugz uapalIdlzua J 8292 §24 U2]1GF 2g ‘J141] alliugaßaF uazau(p12?agaoa Wag a(pjaa1 unvajgn14 2u12 4vG *uuv3 uautt01 1(pV1j2Gs Ul quagaßAvu 111 uaßBunutuzlaG 19210 Sunbajgnzz 12g nv 12gvg 29121219 ‘avai 14v]28 aßny, gu? P F124 «119016 2pjal au1o “G ‘v ‘v F9 S 92g uaßunutunzlo ug 129 gvg ‘g0112112a18 Ju12(plas glu ‘ava pyBowmun B1yga uaßun130108L uazbvjag 1200 Uuazßu1gog aujuadsn] 129 s812B819nv]@ 93g uaßun] -QUv(81ÞP2 (ang Bunagylaags 12g Bun(pangaazuy Aua azyol uagv4 Bunzza@ ÁÍaloßgagunF gvg oj an} ‘2j21qa881(pae UaB1AI «10€ UaJa1a aal u1 (pog ‘uayy ux 7411 uug ‘S]vuUIvg g01]2112012 qun uuvz u1al quagaßgnui gaJaloßgaqungs uap1Bva] gallv]1D 92g 116 anf? QuvIIntg1pa)g 12g anu vg ‘uajaauag n? 11 ol ‘haaug 2falabav]nz1x «avs aaujofu1a uaßunuuiz|ogs 219 qun BSunug1agata1d]1a1D 134 TET S Inv ‘12] pyßguun 111 12gnuaBaS 1lgjal 12z]v(pluol|ou2@ 112g 9unax «(ula 120 BSun(pangaajun au12 Yvg ‘un(zn?avg un ‘uvu E BS g014(p2x nf2gv1o8 aaßiqnvj@ aag oljv ‘pyBbgur 1agaur z@1u Jck&nvÇ3291n S bun@a1g1ajun au) uv SBunloziny 420 azzunáaE ua (‘G ‘v ‘v 3g ‘§) lozinv ul 11vplualloua@ 219 Ihalsßuna4ylaa uaß11gvliaau? 124 Quaiua oa ‘ua]yg u1 vg s gnv1214 (P 2Q4nat §2 uug ‘ajuug] uaQ1aa ua(p01g1ajun {v plual|0u2@ 201242129 -110] 119Juvlz1gF aajj0oa u1 319 uoßaß Bun]quvis1P21G (pang anu Buna1(vl12FF 210 81a1]v(P lual|ouI) §2110 e 1200 guag1aplan gag a]yvK un vg ‘uabajgnv u19vJg Fg ug uvut 231]0al a(pnadl «12A Uo Jlualjo un ga aquvIl gajala@ 83g aPouf Wal214 N16 “Ja4vaag 21a 1au1al SunpvuQuazjo@ uz fu2B1J5 2PY -12010119 210 12gRuaBß3a8 JluMplual|ou2@ 120 13 va ‘uohnÞp] n? pangvg Suna(vl1og opYBva] uaßaß uoquy ju uayv aajun (1 ‘uaÎal 26vJ 219 u1 1ab19nv]@ uag uayol all ‘129aVaß ‘G ‘v ‘v F9 ‘S 923 uaßunutr -W1l2 210 Quil aum@ walang UH ‘ua(paagaajun nf ‘221]v(pluallou -a@ uag uaßaß oßv1yg au1o (pang sv ‘al1ogF 1a10QUVv U Punagvlaags alatg ‘uaa(yaioß 121412(G 219 nv Pau Ha2a gs ga azn ol ‘142129 Ju av8 (pou aajlv(pluallou2@ uaujoftulo uag uaBßaß 12120] 119 0a ‘C 12u1) n? oljv ‘1373/1621 uogquajjanzag 219 u1 11v(luallou2@ 13g Sunlojiny 122 1200 g12z1v(pluallou@ gau12 guaCIoplan}, 52g 2BvIJU1D wg uu 44v] uauu1B3q uol zlajsBunagyvlaogs 2ß119ulg uuwlag (pnacluzz uopYyjSval anl o19 (£9 S) fola@ gva wagÍ091z uUIgH “19azltu2 1@paaßvJYS Svg alv ‘1921912 (Ul alang -U0F un yv1snp, 120 oat ‘aJuug] ualnv] uv 2zzun&{10& Wag U0og 712 ßuna(vlaog au1a Ava ‘uaagn} n?vg uaganay ofvlgunaBß81(Pa1g uau1auaBYV 21G ‘104 u3gab1a Sun33CI0N aj(pvutoß qua1jo8 alanzuog un 319 N vIsn15 u12 129va (ul qun Jh 1ignloßpang J]v@luallou2@ 219 u2ßI SInJU0Y 4130 Sv] ‘uoutqau (pnadluzz u1 anu 12]/v@luollou2@ uauj? -113 120 TI1vYavQjoD 219 1aß1gny]Vgzlv(pluallou@ 12g ‘UUuvJ uaßj0l13 1p1u galanzuoyg gau1o bunul91H 219 oa ‘ayv§ uog uagalaßgv ‘uuvz gajalabszlv@lualloua@ 9949 ‘1916 TC ‘S qun T ‘qus I ‘S Pot ‘u2Q13al 12](Þv123 11 Quoa(pa1dlzua uagjallog ua 19H wog 8] uuvz qun avguna1agun gaÿal -2@) 92T apa utog u Ju12(pl12 BunSa]8n1 oép]jol auto Ul) “auu0o1 u201Iat 12(N]29129126 7u allvuiganzuoy u21242 aliocusßun(aitag 1/v(pluoal}ou2@ uo lgjaBinv 13 ua301vUnb1F 210 uaßaS uaßunjquviYsgIpa (ang Bun1ÿvl12F5 324 Sun(paagaazun 212 aagnuaßaß 13j]v@pluollou2@ uauagauplaügnv ug 4va ‘uabuvjaV julux, wuumou2ßuv 1o4p112ddje uioa 12g n? Bulg -12]]v uv uuvz ol ‘ua1al uoutau nf? ‘311 2021R 210 & ‘1916 11 33(p]2M uoa ‘1lv(plualloux@ ualo1aSinv 120 n? ajvlu’ßo wuabuanzl u

“T ln u „Ivéplualjoua@ 2 QuIaYa lla g1101“ az10gF 219 Yrg ‘gnv u0avg

12gva 1428 Qun 1nvjj3I0gF ua uv §019 898T YnHß ‘f wog gaßalaß AUUDpluolloua@ sa F9 uoa BunPBaJ8gny; 199 ul uvut 49G

Sachverhalt.

Auf einen von der Stadtgemeinde L. am 1. Mai 1875 gestellten Antrag wurde am 30. Junk 1875 gegen den Kreditverein L., einge- tragene Genossenschaft, die Gant eröffnet. :

Am 25. September 1875 ligquidirte die Stadtgemeinde L. in der Gant eine Forderung von 14 245 Gulden 27 Kr. mit Zinsen vom 19. April 1874, welche nicht bestritten wurde und an welcher sie bei der Vertheilung einen Ausfall erlitt im Betrage von 11 564 M T5 S.

Die Beendigung der Gant erfolgte Anfangs 1878.

Am 13. Juni 1878 erhob die Stadtgemeinde gegen den Schmied L. H. als Mitglied der Genossenschaft vor dem Handelsgericht W. Klage auf Zahlung von 1000 #6 dieses Ausfalles, sich die Rechte Betreffs des Restes vor behaltend.

H. hatte shon am 28. August 1874 seinen Austritt aus der Genossenschaft erklärt, welher am 25. Februar 1875 beim Handels- gerichte angezeigt worden war. Durch Beschluß der Generalver- fammlung -am 11. April 1875 hatte sich die Genossenschaft auf- gelöst und war in Liquidation getreten, diese Thatsahe auch am 10. Mai 1875 in das Genossenschaftsregister eingetragen und bekannt gemacht worden.

Der Beklagte bestritt im Allgemeinen die Forderung.

Das Handelsgericht verurtheilte am 27. Januar 1879, in- dem es von Amtswegen die Frage der Verjährung prüfte und verneinend löste, den Beklagten zur Zahlung der eingeklagten Summe. Auf Berufung des Beklagten änderte das Handels- Appellations8geriht zu N durh Urtheil vom 23. Juli 1879 diese Entscheidung dahin, daß es die Klage unter Verurtheilung der Klägerin zu den Kosten abwies.

Dasselbe ging von der Ansicht aus, daß die Verjährung zu Gunsten eines ausgeschiedenen Genossenschafters nah §8. 64 Absatz 1 des Ge- nossenschaftsgeseßzes nur durh Rechtshandlungen gegen die fort- bestehende Genofsenshaft unterbrochen werden könne, niht aber durch Rechtshandlungen gegen die Liquidatoren einer aufgelösten Ge- nossenschaft oder deren Konkursmasse und wies deshalb die Klage als verjährt ab, Auf Nichtigkeitsbeshwerde der Stadtgemeinde L. wurde dieses Urtheil des Reich8gerichts, T1. Civilsenats, vom 25. Juni 1880 vernichtet und die Sache vor das Ober-Landesgericht zu B. verwiesen,

Das Reichs8gericht ging im Wesentlihen von der Ansicht aus, daß §. 64 Absay 1 a. a. O. nicht seinem Wortlaute, sondern dem klar ersichtlihen Zwecke des Geseßes gemäß auszulegen fei, und daher die Anmeldung der in Frage stehenden Forderung zur Konkursmasse eine Unterbrehung der Verjährung bewirkt habe.

Das Ober-Landesgericht zu B. erkannte durch Urtheil vom 18, März 1881 in gleichem Sinne wie das Handels-Appellations-

eriht N. und wies demgemäß die Klage unter Verurtheilung der lägerin in sämmtliche Kosten ab.

Dasselbe stellte zunächst die vorstehend vorgetragenen That- sachen fest, sowie insbesondere auch, daß das Guthaben der Klägerin zur Zeit des Austritts des Beklagten aus dem Vereine, am 25. Februar 1875, bestanden habe und erörterte dann weiter

„Nach diesen thatsächlichen Feststellungen stebe die Haftung des Beklagten fest, wenn die Einrede der Verjährung nicht begründet sei. Der Ansicht des Reichsgerichts könne in dieser Beziehung nicht beigetreten werden, denn es stehe ihr der Wortlaut des Gesetzes direkt entgegen. Unter keinen der beiden Ausnahmesfälle des §8. 64 lasse fih der vorliegende Fall \sub- sumiren und demzufolge trete die Regel des §. 63 a. a. O. ein, nach welcher die Klage gegen den Genossenschafter nach Ablauf von zwei Jahren vom Tage der Anzeige des Austritts verjähre. Wenn geltend gemacht werde, es dürfe dem Gläu- biger die Unterbrehung der Verjährung nicht unmöglich ge- macht werden, so sei zu bemerken, daß das Geseß keine Klage, sondern nur Rechtshandlungen verlange“.

_ Gegen dieses am 13. Juni 1881 zugestellte Urtheil erhob die Klägerin durch Zustellung vom 9. August 1881 Nichtigkeitsbes{werde. Sie rügte Verletung der Rechtsregel: „agere non valenti non currit praescriptio“ und der 88. 12, 51, 63 und 64 des Genofssen- \chaft8geseßes vom 4. Juli 1868 und beantragte, das angefochtene Urtheil zu vernichten und den Beklagten nach dem Klageantrage zu verurtheilen.

Der Nichtigkeitsbeklagte ließ eine Erwiderungsschrift zustellen, in welcher er beantragte: 1) die Beschwerde für nichtig zu erklären, weil sie an das Reichsgericht, statt an das oberste Landesgericht zu München gerichtet sei; 2) eventuell sie als unbegründet zu verwerfen.

Dur Beschluß des obersten Landesgerihts vom 28. November 1881 wurde die Sache vor das Reichsgericht verwiesen,

Entscheidungsgründe. Zur Sache -ist zunächst kein Zwcifel, daß der Fall, für welchen Artikel 820 Absatz 2 der bayerischen Prozeßordnung eine Plenar- entsheidung verlangt, gegeben ist; nah §8. 31 Ziffer 2 der Geschäfts- ordnung des Reichsgerihts hat diese Plenarentsheidung durch die vereinigten Civilsenate zu erfolgen. Was nun die Frage betrifft, ob die neuerdings erhobene Nichtigkeitsbeshwerde begründet sei, fo ist der Rewtsansicht, welche der 1I, Civilsenat des Neichsgerichts in seinem Urtheile vom 25. Juni 1880 ausgesprochen hat, beizupflichten,

pytuvs aßny, 62121 u1al 13 2qvg uotlojdig 2la1g (ang 11190141 auo1]vájuuvuÊ@ Pu 2pog wog ul 8112429 2u12 101 ‘139100 18ajaßu1o m1 uog Anplnuvuág uns (pou 10429 qun 712916 129214 Quan(vgy Ua] n? Anplzuvuág; maun z1ut (P0Z g2la14 UuUvgas]V qun “‘ua1Çog nf 1212014 ‘Quvlog (pojagogs §21]V U13 §J12129 pu oi ‘pPID nun uv D qun “G u Þpha! ualp2S 1121112 uv ‘aquVg ualazmaßuv ug) 0881 1&6 ‘€@ wv “G aall1a129 u1o ‘u31Sv]J10 19g 10J[10W]PvPD 124 ‘uUaquvtlas 9211 1211261? 3g BunBag glnq2g u(vqual1D-12l0(G 134 Uv u2112991}; 139 (f mers «2 199 ua1Pv111295 124 uajlu21( u1 128v125 quaIgval vg ‘T4n1la Bunjánvgagg 210 inv aganat abvjg 21G ‘uaj1agjan1ag nf? aßv4aDD]IWS mog ualu1C qu 9 C60 C& uoa obv1jagjuuvlo)@ U Sunb1Qv@pl Ju 12u12 ßun]4vE anf 2148v]]20 214 E unog uu uag0oa13 200] “D n? aj(puoaßquyg Wag 129 21Dv1JaGF 219 uabaß 1vuJ 128v]Y 12G

“quvzj294v 4K

‘393139 U vF an§ guaahvlaag gala1a Uatl03s 219 uU133Dy13SU01[1a9)G 32g UICIIM qun uala1ata8pnan? quat uo1l1aazg 219212Vu1) T88T 199014G ‘8 woa ‘J n? s1fp1aaßgaquvJ-129G §29 112h11n Sva uaBaV 9214

: JUUv113 3fp21g anl T88T avnaq -2L ‘e wmv ‘zvualz1a19 3310 ‘1ép1aoDsfp121G §vYg Iv ‘ua1ßv11ogsu01l1a21G qun 13801 ‘‘go nf “F 131129116 u2g 49010 ‘u1408y115u01l1a21E Qun ua1ÿv12@ ‘D n? u0113211QUvqual1D 43€ ahamunu “*L n? uo1zzanQquhvqual!Y 120 UIpvD

‘& ‘T4481 1unÿ ‘4 woa 42l281@111cklvF 8 BSunug10g2f01ck&11a1D

‘u31112129u] 43461 gua01n(pl13 uaVaa 12mhaouffIajunsSqa1172@ 1201a UaŸv114v(126UICVPD an1 Sun1QuvF uazgnvjaaun 1234 QUvUS1(P113D

‘ual1auuntpnan? 124vg 1va1 u01l1931G 213 ‘uaz(pvag n? (p11 9124(p11129308 929 Vunpazlz[2S 129 199 11 ‘3gv4 Paf -29 1p qun 3 azlava 1p S §24 g «ée he Ee anin „21297 IQUA(A]Il Ca Ul 1214 219 Yvg ‘p1jqgua Bunzánv 1 E E A Goa) remiógmino! a(plznag 219 u1 uazautvdsjaquv& u1 qun avvg ut uaßunjÇ4vE uoa Bun y2z[P12]@ 219 1nv nto u1 (pou ‘uoßun]4v& uaa Ea 210 1nv nta u1 12901 qui TOT ‘S BSunugaosanzuog uo(pl1 nad 224 ul «QUNI@ 21G ‘uaa0a0l nf, jalPagg Sun14vt1alp2gs 12g 1311 ‘z]unznÈ 210 anl 1p uazßvjjoF uag 31V14(P312g QUnN MORn a I n? 1p uatavsßunB14(p112(F ua(P12]B129 Jou ‘v4 uauruiauaBuv 14vzlsbun] -(uÇ& uv Jol „aJn6* aaugjnÞpluouna@ ug u S342112 gaulal alnvz un 1216v1z2 Ava ‘quvzlun 12g qun ‘uagal n? 71 zzvzlsßun] -JuE uv uplpog uoa agubui& 120 ut 311 a(pjol au1a qun g1(p2a1 «Quvg uautaWi2ß8NG §29 9T PND ‘T 129K 8a S ‘Bunug1G-12lP2g5 134 86 ‘96 ‘8F ‘8 I\]1216 amunlJalpag5 129 vunJgvE ava ‘2z4v4 uapnadluvag nf? Jolpaatuapo1Y Uag gnv 12}9v1]2F a(pjaat ‘Sunß 1012 2194 Uu ‘U2qabaß "G v v & 26 €T Ÿ onv Bunz(palun 130 uzbunfolgnvxoF; 219 Qu uv ‘2zzvq uoépnadluvag n? Pu SunßB1Qa1112gF: 1311 1ala1q u1 1218v]J2F vg ‘uaumouaßuv (pnv Ju 12 §111 4B8aja2QUU Ju UOavg ua7Dv]JoG gg Alujuuayg 219 qun uala1a1ad «(pvu gIvQUIY §94 z1lgvgßunßylunbagg 249vGaß zv) 12909 214 41Vg SID10)(G u9g1allog ‘gT utoa Pvajuvsßunul|01Y 129 qun 1810112 1290] -1G ‘9 uv Bun azlu1agßunjjvE 219 ‘u2YaPl2V 088T 129913G *6T Wn ‘C uv ga1Jg va ‘Jug uagoßaDuYg (27d2II]; ‘U2]}vIY) uallau3a]alPIF5 ‘28v142qIvVF wau1a uoa uagalaßqu ‘z1v3lgßunjquE& uv Jal paaluaPa1H uau1o nv Qn@ÞpD 121 Sunbn1F an? uajSvjj2oF Wag aougjn@plu1au -a@ 124 va ‘I1alaßIlol p@vlv41 unu 1vY 123@1112910F VG ‘119n1 guagnvj@ uajnS gaunal S1) uazutunzlag 1yu uag (p11 12819nv]@ 124 Sv] ‘aJJv4 ua(pn1idluvag n? ‘— uagaPplab U 430 Ul 112È 129 Nf? 11 1300 141, 129 ul (P 1360 ‘Jp1U ALV 13 319 ‘ua24yanad BunB1Qa1112GF 1300 Bun121 au1o 12ß1gnv1Vganzjuay u12112 2(Pp]2al uabun] «QUDÍSIPaR ua1B10112 uali1uB121D ualang 10a uaßDBH (T gJvYaauu1 13940 ‘Hunu1|g12ganzuoyg nv 2bvaU}7 U12g 1240 dana 434 (pvu 214 avgz(paluv anf uallagu1 32v1312 & 6 £7 § 2aqnlduv 1 i ‘JÁn}l ‘2Q12a1 43211 -2q 11 (pou BunB10a11jaFF au) 2B u212J2] ulopjaa u1 ‘1291 »SBunz4gvE qun nvzlsfunjguE uv 2gvßu1& 12g u0og ga1(plaazuy ua2g 1nv 1] 13 wagui ‘101 1Bjol1a zjvzlsBun]9vE uv JolP2GH 429 agvvu1@ 2113 dua ‘zuvuupne 120 Bunguna1Vaggs 21g (pnv 12DvJJSU0 192) 129 zquu -124 a1aQUOlaggu1 ualliat Ja4pv1429 avgQuanuvun JvY uaguaßa1ja0a ua3Q 1nv sjv Sunugaoganzuoy 120 & ‘316 £G ‘*§ 929 1112Ml30 219 9]vj «gag qun ‘uagal 112zla8(p1a16 SunjgvE 1au13 uallauajal(pagF H g32V -19nv1@ §20 VunB1QalaloF 219 uajjou uag12aI(Plaqgu01l1a21F 21G

‘¿qunaßgßung12(plJUD

118914alnv 10by14su01/1a021g uta€ uagíIau fuvzluz -SU011109)G 124 uazl0z5 210 ‘uala1uaSpnan® ga1 u01l102)G 231VI]

verloren, und sei die Sehkraft des linken Auges derart beshädigt worden, daß er ohne einen Führer niht mehr über die Straße gehen könne; auch seien seine Arme erheblich verleßt und ges{chwächt; dur diese Verleßungen sei er für sein ganzes Leben arbeitsunfähig gewor- den. Die Verklagte sei daher zufolge der Vorschrift des Art. 1384 des Bürgerlichen Geseßbuhs resp. §. 2 des Haftpflichtgeseßes zum Schadensersatze verpflichtet. :

Die Beklagte beantragte unter Verweigerung der Einlafsung zur Hauptsache —, das Gericht wolle sich zur Entscheidung in der Hauptsache für unzuständig erklären und machte geltend, daß die Klage eine Klage ex lege und nicht ex delicto fei, und dieselbe daher am Gerichte des amtlichen Sißes der Verklagten (entweder F. oder C.) hâtte angebracht werden müssen. 2)

Der Kläger beantragte unter Bezugnahme auf §. 32 der Civil- prozeßordnung Verwerfung der Unzuständigkeitseinrede.

Das Landgericht erkannte nah diesem leßteren Antrage. Die gegen das erstrichterlihe Urtheil von der Beklagten eingelegte Be- rufung wurde durch Urtheil des Ober-Lande®ëgerichts zu C. vom 8. Of- tober 1881 verworfen.

Gegen dieses Urtheil ist die Revision eingelegt worden.

Entscheidungs8gründe.

Die Revision ist unbegründet. Die erhobene Klage wird darauf gestützt, daß bei Gelegenheit der von der Beklagten unternommenen, die Legung eines zweiten Geleises bezweckenden Sprengarbeiten an der Moselbahn zwischen P. und C. (Landgerichtsbezirk C.) der als Arbeiter beschäftigte Kläger in Folge einer durch die unverantwort- libe Nachlässigkeit der Beklagten resp. des von ihr angestellten Schachtmeisters veranlaßten Explosion eines alten mit Dynamit noch geladenen Bohrlochs körperlih beschädigt worden sei.

In dieser Aufstellung wird zweifelsohne auch die Revisions- klägerin selbst erfennt dies an eine unerlaubte Handlung, die durch eine unverantwortliche Vernachlässigung obliegender Sorgfalt ver- ursachte Körperleßzung des Klägers, behauptet und als Rechtsgrund des Klageanspruchs hingestellt. ;

Die Zujtändigkeit des Gerichts, in dessen Bezirk diese Handlung begangen worden (hier: des angegangenen Landgeribts C.) erscheint somit dur den §. 32 der Civilprozeßordnung gegeben. Wenn die Revision hiergegen auszuführen sfuht: der außerordentliche Gerichts- stand dieses Paragraphen treffe nur zu, wenn der Beklagte selbst gegen das Gesetz (absihtlich oder aus Unachtsamkeit) gefehlt hake, nicht aber, wenn er, wie hier, nur für die civilrechtlichen Folgen des Delikts nah einer rein positiven und singulären Gesetzesbestimmung aufzukommen habe, so trägt sie eine Unterscheidung in das Gesetz hinein, zu welcher weder dessen Wortfafsung, noch die Natur der Sache berechtigt, die aber durch den Grund des Geseßes sogar als ausges{lossen ersheinen muß. Daß es für den Begriff der Natur der Klage einen Unterschied mache, ob der durch éine unerlaubte Handlung erzeugte Ersaßanspruch gegen Denjenigen, welcher bewandten Ümständen nah auch einer strafrechtlihen Verfolgung unterliegt, oder aber gegen eine Person, die nur für die civilreht- liden Folgen belangt werden kann, eingeklagt wird, ist niht anzuerkennen. Wenn auch in dem leßteren Falle außer dem Delikte des unmittelbaren Urhebers desselben noch ein weiteres Moment, ein besonderes Verhältniß desselben zu dem Beklagten, zur Begründung der Klage erfordert wird, so liegt doch in diesem hinzukommenden Momente lediglich das Motiv, welches den Gesetzgeber bestimmt hat, für die (civilretlichen) Folgen des Deliktes auch den Beklagten verantwortlich zu macben, die Klage aus dem Delikte auch gegen diesen Beklagten einzu- räumen, die Natur des den Charakter der Klage bestimmenden Fundamentes bleibt aber unverändert. Schon vor dem in Kraft- treten der Civilprozeßordnung ward die Verpflihtung aus §. 2 des Halipsliwtgesetes im Gegensaße zu der aus §. 1 daselbst von der Rechtsprechung und in der Doktrin als eine Deliktsobligation oder näher: als oblig, quasì ex delicto erachtet und das forum delicti commissi wenn nicht aus\{ließlich, so doch in elektiver Konkurrenz mit dem Allgemeinen Gerichtsfstande des Wohnsißes des Beklagten für begründet erklärt. :

(Siehe Entscheidungen des Reihs-Ober-Handels8gerihts vom 24. Januar 1874 Band 16, Seite 4, 6; Eger S. 217, 477.)

Die Klage aus § 2 cit. richtet sih aber gerade nicht gegen den Urheber des Delikts, sondern nur gegen den Betriebsunternehmer, und die vorliegende, auf den Artikel 1384 des Bürgerlichen Geseßbuchs gestüßte Klage ist in der hier fraglihen Hinsicht, bezüglih der Zu- ständigkeitsfrage, dieselbe wie die aus §. 2 des Haftpflicht- geseßes. Vollends entscheidend is aber der Grund des Geseßes. Der Gerichtsstand des §. 32 der Civilprozeßordnung is analog wie der dingliche Gerichtsstand \{lechthin durch die Objektivität des Klagefundaments: unerlaubte Handlung, bestimmt, und dies war aus dem legislatorishen Gedanken, daß die prozefsuale Fest- tellung des Klagefundaments gerade bei demjenigen Gerichte, in essen Pezirke die Handlung begangen worden ist, am besten, Piecen und mit den geringsten Kosten erfolgen könne. Von diesem Gesichts- punkte aus mußte es aber, wie (gas der Berufungêrichter zutref- a geltend gemacht und auêgeführt hat, durchaus unerheblich er- cheinen, gegen wen aus der betreffenden Handlung beziehungsweise Unterlassung der civilrechtliche Anspruch erhoben wird.

Hiernah war die Revision als unbegründet zurückzuweisen.

-a9un) ‘16 n? s1fp1120saquv-129G ufp11Bu0y 539 s51vual1a!9 uatlaD §29 11261121 242Qunza2a T88I 1YNY ‘& uv svq u3VaB 219 : zuuv132 (p21 anl ¿88T 2avnu -vY ‘8& uv ‘zvual11a1D 2azlunL ‘1(p1128sp1226 5vq Ih ‘u219v1429 -9u01l1a2)e qun 1399p ‘D ‘& suuvwulnvys §20 allvuis1n1 -uU0Y 439 421]va12 §1v ‘Uq]alvq ‘D ‘@ uuvulnvy u2q 4301a1 ‘s128v11su011a21e Qun uv] - ‘F n? ‘E ‘Y sa91Quyhuaxvvaifjo%, 520 u?pvD

‘PunuqQ10s4n14uU0Y 1230 & ‘16

£7 ‘S 524 Qunag@ Inv ujolPpo2ge uoa 2gvBu18 (ana guna120401012@ 13u13 VunD911Z 190 11242vg1ÞPI31uU@

‘uaßv1(plnf120a11 24nga8 «S](P113@ auaquvIlju3 2121205 120 QNÞPD augo 2ÞvD 129 Bun]Quvg „2 2814(p1aun (pang 219 gaÍalaßuazloz81P112@ 829 9 “S §29 quna@ Inv ‘uallounaßuv 129v uaupl12 6H ‘Sunugaofiatozána1iD 120 T úvl91; 18 ‘S snv (pi 1921812 ‘10 uaBjol1a n? aj12Gjanqug utag J1u 1/12 BungIaPi]uD 210 funIluG 191219 uazloy 210 12gn YvG ‘uaßnlaoa nf E 21a Qun ua(p «a1áljua 121212] 129 2Q1201(Pl2(F 124 Ava ol ‘U2Ba]u1a u0111021g 219 129121 -12Q S u2JBv]12(F 219 Úvg aujo ‘1(p1213[12a 1l121gu01(1a2)G 21] -JalaB 210 vg ‘uuvy u2Buvj13 11v1]8]P2 210 (PIngvg 1112 TggI 329120 -01G *6& Woa J112GjangSunjn12( gvq uazagnlobßsgny, ua PDU V *2ganai uo uallamnt12g pu uv ‘az(pou u1al Menne 1200 110a1aß PLdGl 2) woa wnvz BSunza1gF 2la1a Ava ‘vunßvan1 uaP118n?aq Inv1214 129 G112gF 12(p]2u1 ‘1291219 11N2zlaŸ uigva zol lavg 92 qun ‘qua uaY0o1z -2ß Ju ‘“‘aganat 120120 1pounab BBuvggo Yulguotltaayg 129 ainv] -91 Uag U0a 2j(p112DgaQUDR-129(F 12g 2j12J1anQuH uauaßSuvBS12 fuvzlui «Sßunln12; 4124 ul 123]1v J3lv3J61(Þ2R 219 Bunugaogatoána19 124 80€ *S g2g4 Bunmwuylag 124 014 Yvg ‘123p1G u2B120a EA 131124 -2(F Waq uog ‘11 uaqa0ogi uaßuvBaßgnv unp uaß1410amu282ß u12q 129 1312p uoa ‘BunllvUny, 214 ‘1921613 BunBajavG; uaß190 139 gnv pu 21a ‘dug ‘uagagnf10a129 111 8112al1212QUJ@ ‘“uaj120z120 nf? „BUlv] „néun“ gjv Bunqiopl1ajun 21971201 augo T g2Ivl91% 80€ ‘S #29 allm -SPn12QgNn}; 219 uv alln](pluzz un ‘qa1ai uaqunl2ab Bun1211019 12u1al n? Sunllvjuv12F5 2pj2m Quaß1 uaßamgjui, uog ou ‘11 1(pvagaß1ona 120201 QunaBgu01l192)@ 12quaWmuto] 1(pv321a(F Ul T ‘NG 60€ spvu uo Qun 1B124la2gNn P 9 (00CT awmnlaqI2a(ploG 214 0a ‘a]VS 12113 u1 uouli1aR 219 BSun1gquvga1aaguolil1a2F 132429 nl2vÞpang @pvu ‘uunpl1 (pyguagagun guaß12agn §3 ßSvu PaT *uagqvg v1410u zu (pou Die fuvnlungnolliaae 120 u1 avbßol @puyzuurzag all atanai uo(pvut n? guazja® doqunaßguol1a2g Ygjal qun ‘41 1200 ‘1a uaum(au quv@ anf Janus Sva al go ‘uuvz 12111291129 (pou uagjal12g InvIgy; uin? 619 12172v 210 fivg “‘Bunznag F 210 1392 v4 z[1aljazzius1P21g 219 uu ‘v4 124ànvgag gagunas «gu0l1a2 uawvlz11ai Sunug1ogato1dna 124 T ‘26 60€ S (pru gau1a unoluaquv(j10F5 sva (pou ‘uagaßaß uauuaza3 n? ‘uapvu n? (pnvag -2@ ats Wag u0a ‘¡P1915 214 1P1u avS 119121 1242v 3791423 «ag BunBaju19 an? p nauno! 219 va ‘uammaozuv {nvavg 711 §2 UUvJ (pn, ‘11vqup; uau123 Î2lo@ un! zaquil ‘lol p11u12Þlaÿvai 1261130 1200 aqaut Vunugaoßato1ánia1 124 T ‘6 60€ S §24 qunag 1nv uo11a2yz u2Bullvjn? yaut1o} 134 BSunßaju1F 219 uaßunjquvg12aÿ2foM@ uaS11agg1q uag uu go ‘310ai uopnl12jun nf ayv§ uaujofîu1o uz gva ‘zny] gnvug Invava aja ‘s1(p112VSaQUVI-129G 824 IPUUJG 21G ‘1p yvN uaß1410a0Ba8 uaa anl „S2ßau «31a §29 1127PullvInf?un“ 124 1290 „SIP123M@ 929 z12zB1quvzinfun“ 120 BunÇoluJ; uz Bun1931101D u2qua(paadlzua 12112 §2 11v0ag ol ‘18v1Þpl «Ul 12] T "16G 60€ ‘S 824 Sunwmunzl2@ 2quala3429 Bunin12F 129 112zSullo]nfun 214 ‘2u1o 219 gvluagal un v ‘19271 aßuvquamwvinE u1auul u ulaz ul ‘2J10]}12 uaßunQno/plju2105 aut10ju0] (ang uoilaa 124 Bunzuva(ploggz uauaßuvBaß1aqn Hala@ Sva u (pu 12gVv “‘uajivlaV 2ßn17; gu1 124 Snv (U 21g ‘uajSvIjuvag S]JVvWva 129 11 Vunutunzlo(F 24ua1128 BS1javauaBaß 210 JIou1 ‘ua v} 1P1a@ gul 1 ‘ajol u2J3001 1411a13g SunllvJnE 2141 (ang (pnv 1p ‘313J81llyjnfuy uava Bunlna «27 12x Punl12012g5 (pang. anu u0o1l1a21g 124 z10zBullvinE 219 galinaz «Juagßun1219a §24 C8pP ‘S (pvu vg “‘Wriluy 1234 1214 (pog 241na ol ‘azlang uagQ1a0 z211JuaWnBßav azp@plaßgöungalljuY 12141 gnv 1änvg -12qn V Bununu1zl2oG 134 2aJnvjz10gF ud24vJz u139 nua 3lgjal (1a uagaßaß BSunllvjznÇ 12441 12g (pnv 131 ‘1281llvjnfun gjv ßuninz «(7 434 Bunl130112 129 anu J ‘16 60€ ‘É g2g 1 124 va ‘uagianu uautuou2ßuv ‘60€ S wun? F Qun g uaÆunzawuy,; ‘7 QuV@ ‘Bunu -C10Yafo1d1a ‘112 n G u ‘zuu pyuou uuv] 89 ‘20ana1 u1al ualoataß ualinaá4 n? uaßanusjuine, uog Bunugaogato1áj1a19 124 26F 8 (ou 8121 1S]PI Sag 112gOullvjnE 21g J12a1 ‘vagvg Jazánvgag Pu N1aj8Ulivjnfun 210 Bunjquvg1aagßunln1og 129 ul Jlgjal uajBv]120F 219 (p1Jÿgo ‘uagagné]nv ‘ajyoi uayazlgnv12g opjol aua u syvI1 ‘Vunina «F 124 113JSUlvjnfun uaVan J1oGzansßunin120F Sva uaJBvIJ2GF 123 uo1l1aa)g ab1vaj3 Inv ‘uagaßaS 112111901 219 Jautiol ava ol ‘1 Uag «100 Ja2QUvaßgv g1aßvIg gag Bunln12(F inv fuviluG 12zl13 1129] 1] 2QU2l12019v 2BvJY 214 §5VJ V ‘ol u2guaßa1j1iog Jÿal utag u1 nv ga 111 axaquolagsuG ‘qua uayaazn? uayvß uaja1a agal u1 gbu1g -12]]V uw : 111 avgjuag qunaBßguozl1aaye g]v Jánv/12gn 1]2W101 azzun(G

Beweisaufnahme in Abwesenheit einer von dem Beweistermin nicht benachrichtigten Partei.

Civilprozeßordnung §8. 322, 326, 332 Abs. 1, 335.

n Sachen des Fabrikarbeiters W. G. zu A., Klägers und Revisionsklägers, E wider

den Geheimen Kommerzien-Rath A. K. in B., Beklagten und Revisionsbeklagten, hat das Reichsgericht, Fünfter Civilsenat, am 8. Fe- bruar 1882 für Recht erkannt : das am 12. Juli 1881 verkündete Urtheil des Vierten Civil- senats des K. preußishen Ober-Landesgerichts zu H. wird aufgehoben und die Sache demnächst zur anderweiten Ver- handlung und Entscheidung in die Berufungsinstanz zurück- gewiesen; die Entscheidung über die Kosten der Revisions- instanz bleibt dem künftigen Endurtheile vorbehalten.

Thatbestand.

In Betreff des Sachverhalts wird auf den Thatbestand des an- gefohtenen Berufungéurtheils und den darin angezogenen Thatbestand des ersten Urtheils Bezug genommen. Gegen das erste die Klage ab- weisende Urtheil hat der Kläger Berufung eingelegt und beantragt, abändernd nach dem Klage-Antrage zu erkennen. Dur das Be- rufung8urtheil ist die Berufung zurückgewiesen. Hiergegen hat Kläger die Revision eingelegt und beantragt, das Berufungsurtheil aufzu- heben und nach dem Berufungsantrage zu erkennen. Der Revisione- beklagte hat beantragt, die Revision zurückzuweisen.

Entscheidungs8gründe.

Ueber das Klagefundament is von einem beauftragten Richter in einem von diesem angeseßten Termine durch Vernehmung von Zeugen und Sachverständigen Beweis aufgenommen; der Anwalt des Klägers ist in dem Termine nicht ershienen und eine Zustellungs- urkunde über seine Benachrichtigung von dem Termine ist nit zu beschaffen gewesen. Dem im nächsten Verhandlungstermine gestellten Antrage des Klägers auf Wiederholung der Beweisaufnahme ift nicht stattgegeben, vielmehr erahtet das Berufungégericht auf Grund der gedachten Beweisaufnahme das Klagefundament für nicht erwie- sen und widerlegt.

Hiergegen erhebt der Revisionskläger den Angriff wegen Ver- leßzung der §8. 322, 326, 294 der Civilprozeßordnung dahin, daß ohne seine Ladung zum Beweistermine das Klagefundament nicht für widerlegt bätte erahtet werden dürfen.

Der Angriff ift begründet.

Nach §8. 326, 335, 294 der Civilprozeßordnung haite die Be- kanntmachung von dem Beweistermine an den Revisionskläger von Amtswegen und zwar durch Zustellung zu erfolgen. Der Auëführung des Revisionsbeklagten, daß Revisionekläger nachzuweisen habe, ihm sei die Bekanntmachung nicht zugegangen, ift nicht beizutreten, viel- mehr mußte die Zustellung nachgewiesen werden; im Mangel dieses Nachweises ift anzunehmen, daß die Bekanntmachung nicht erfolgt ist.

Es fragt si, ob eine Beweisaufnahme erfolgen darf, wenn eine Partei niht dem Geseße entsprewend von dem Beweistermine be- nachrihtigt worden ist. Ausdrücklih sprict sich die Stro ordnung hierüber nicht aus. Nach §. 332 Absaß 1 derselben ift, wenn eine Partei oder beide in dem Beweistermine nit erscheinen, die Beweisaufnahme gleihwohbl insofern zu bewirken, als nah Lage der Sache geschehen kann. Eine gleiche Bestimmung fand si bereits im §. 407 des preußiswen Entwurfs. Dort war hinzugefügt, daß im Falle des §. 405, das beißt, wenn der Beweistermin niht mit dem Beweisbeschlusse vom Richter publizirt ist, vielmehr die betreibungs8- pflichtige Partei den Gegner zum Beweistermine zu laden hat, die Vernehmung von Zeugen und Sachverständigen 2c. nur zuläsfig ist, sofern die Ladung des nit erschienenen Gegners nagewiesen wird.

Die Fortlassung dieser Bestimmung in der Civilprozeßordnung fann sehr wohl darauf beruhen, daß die Ladung zur Beweisaufnahme nah der Civilprozeßordnung überhaupt nit mehr dur die Parteien erfolgt, für den Fall solcher Ladung also nichts mehr zu bestimmen blieb; sie könnte aber auch ihren Grund darin haben, daß man die Zulässigkeit der Beweisaufnahme nicht von der Ladung der Parteien abhängig machen wollte.

Aus der Bestimmung des preußishen Entwurfs ist danach für Entscheidung der vorliegenden Frage nichts zu entnehmen.

An zwei Stellen der Civilprozeßordnung ift für besondere Fälle

Bestimmung über die eia arkeit von Beweisverhandlungen ge- troffen, falls eine Partci von dem Beweistermine niht Kenntniß er- halten, bezichungsweise dazu nit geladen ift, __ Na §. 329 hat der Beweisführer, wenn ihm die Erledigung eines Beweisbeslufses im Auslande überlassen ist, den Gegner, wenn möglich, von dem Orte und der Zeit der Beweisaufnahme zeitig in Kenntniß zu seßen. _Iíst diese Benachrichtigung unterblieben, so hat das Gericht zu ermessen, ob und wieweit der Beweisführer zur Be- nußung der Beweisverhandlung berechtigt ist.

Nach §. 454 ist im Falle der Beweisaufnahme zur Sicherung des Beweises, wenn der Gegner im Termine nicht erschienen und niht rechtzeitig geladen ift, der Beweisführer zur Benußung der